Sedum là một chi lớn trong họ Crassulaceae (họ Trường sinh/Lá bỏng). Chủ yếu các loài có nguồn gốc từ môi trường núi đá ở Bắc bán cầu, nhưng cũng có ở Nam bán cầu, ở Châu Phi và Nam Mỹ. Nó được Carl Linnaeus mô tả vào năm 1753. Đây là một chi với khoảng 600 loài. Sau đó giảm xuống còn khoảng 450 loài do tách ra tới 32 chi riêng biệt. Các loài trong chi này thường được gọi là “Stonecrops” vì nhiều người đùa rằng chỉ có đá mới sống lâu và ít cần chăm sóc đến vậy.
Tên chi “sedum” xuất phát từ tiếng Latinh “sedeo” nghĩa là “ngồi”, nói đến thói quen phát triển của nhiều loài trong chi này. Nhiều loài Sedum khi còn nhỏ có thể đứng thẳng, nhưng khi cây lớn thường có xu hướng ngã ra mặt đất, gối lên các phiến đá, ngọn cây lại mọc hướng lên tạo ra dáng uốn lượn cho thân cây, giống như đang ngồi trên đá.
Mô tả
Sedum là một nhóm thực vật khá đa dạng. Có các loài cây che phủ mặt đất, các loài cây bụi nhỏ và cây bụi hàng năm, cây hai năm, cây lâu năm. Chúng có thân dày và những chiếc lá mọng nước. Lá có nhiều màu sắc hấp dẫn và hình dáng đa dạng, từ lá nhỏ hình kim đến lá lớn, phẳng dẹp, hoặc hình trụ… Màu sắc của tán lá còn thay đổi theo mùa, từ xanh lá cây, xanh dương, vàng, cam, đỏ đến tím. Những bông hoa năm cánh hình ngôi sao, thường xuất hiện thành cụm và có nhiều màu như hồng, đỏ, vàng hoặc trắng. Chúng rất hấp dẫn đối với ong và bướm. Hầu hết Sedums nở hoa vào mùa hè hoặc mùa thu.
Điều kiện phát triển cho Sedum
Bởi vì Sedums chịu được nhiều điều kiện khắc nghiệt nên là lựa chọn tốt cho nhiều khu vườn. Chúng còn là những cây trồng trong chậu mini cực kỳ thích hợp.
1. Ánh sáng
Đa số Sedum phát triển tốt nhất khi được cung cấp ánh nắng mặt trời đầy đủ ít nhất sáu giờ mỗi ngày. Hầu hết các loài sẽ chịu được bóng râm một phần nhưng sẽ không thể phát triển mạnh trong bóng râm toàn phần. Nếu trồng cây trong nhà, bạn nên chọn những ô cửa sổ đầy nắng hoặc sử dụng ánh sáng nhân tạo.
2. Đất trồng
Sedum, cũng như đa số các loài sen đá khác, hoàn toàn không thích đất trồng bị ngập nước. Cần chú ý chọn hỗn hợp đất trồng thoát nước tốt cho cây.
Sedum còn là lựa chọn phổ biến cho các khu vườn trên mái nhờ khả năng phát triển của chúng ngay cả ở những vùng đất nông, hay đất nghèo dinh dưỡng, đất cát, sỏi đá.
XEM THÊM: ĐẤT TRỒNG SEN ĐÁ – CÁCH TRỘN ĐẤT ĐỂ CÂY KHÔNG BỊ ÚNG
3. Nhiệt độ
Sedum có thể chịu được nhiệt độ đóng băng. Nhưng bạn nên để chậu cây trong nhà ở nhiệt độ 15-20°C trong suốt mùa đông. Khi nhiệt độ giảm xuống dưới 10°C, cây sẽ bắt đầu ngủ đông. Sedum cũng chịu được nhiệt và hạn hán.
XEM THÊM: CÁCH TRỒNG SEN ĐÁ: CÂY CŨNG NGỦ ĐÔNG !?!
Cách trồng và chăm sóc Sedum
1. Tưới nước
Sedum có thể chịu hạn nhưng cũng cần tưới đủ nước để cây phát triển tốt nhất. Tưới nước thường xuyên từ mùa xuân đến mùa thu. Mỗi lần cần tưới đẫm nước và đợi đất thật khô ráo trước khi tưới lại. Tránh làm ướt lá, thân và hoa khi tưới nước, nhất là buổi chiều tối. Vào mùa đông, chỉ tưới nước vừa đủ để cây không bị khô héo.
Cây mới trồng sẽ cần nhiều nước hơn trong vài tuần đầu tiên để hình thành rễ. Nhưng không có nghĩa là bạn có thể tưới nhiều cho đất luôn ướt. Bạn chỉ cần tưới nhẹ khi đất vừa ráo để giữ cho đất trồng đủ ẩm, giúp rễ non được cứng cáp. Cây trồng trong chậu thường cần nhiều nước hơn so với cây trồng ngoài đất.
2. Bón phân
Nếu bạn tách cây, hay sang chậu và thay đất mới hàng năm thì không cần phải bón thêm phân cho các cây Sedum. Nếu muốn bón phân, hãy cho vào chậu một ít phân hữu cơ vào mùa xuân.
THAM KHẢO ĐỊA CHỈ ONLINE MUA PHÂN BÓN CHO CÂY TRÊN SHOPEE VÀ LAZADA
3. Thay chậu, Cắt tỉa
Sedum là loài thân bò, nên chọn chậu rộng và nông khi trồng. Sẽ khá lâu mới cần phải thay chậu cho cây. Nếu cần thiết thì mùa xuân là thời điểm tốt nhất để thay chậu. Chú ý để đất khô trước khi tiến hành thay chậu.
Việc cắt tỉa cũng không quá cần thiết đối với Sedum. Bạn có thể kiểm tra và cắt tỉa bớt một ít lá úa vàng hoặc cành chết, hư hỏng sau mùa đông lạnh giá.
4. Sâu bệnh hại
Trong môi trường ẩm ướt, Sedum sẽ dễ bị nấm bệnh gây thối rễ, thối gốc… Bạn chỉ có thể đề phòng bằng cách chú ý khi tưới cây, không để chậu cây quá dư nước.
Ngoài ra, khi trồng cây ngoài trời, bạn còn có thể gặp sâu ăn lá và ốc sên. Mình khuyến nghị các bạn bắt bằng tay để bảo vệ môi trường và sức khỏe bản thân, lại còn đỡ “tốn xèn” mua thuốc bảo vệ thực vật. Có thể rải một ít thuốc trừ ốc sên xung quanh chậu nếu bạn quá “ngán” loài thân bò này.
Thỉnh thoảng, có thể bạn còn gặp rệp sáp hay nhện đỏ. Nên đề phòng rệp bằng cách diệt kiến xung quanh khu vực trồng cây. Nếu rệp đã xuất hiện trên cây, chỉ cần xịt rửa trôi rệp bằng nước sạch là được.
Nhân giống Sedum
Có thể nhân giống Sedum bằng cách giâm cành, giâm lá, hoặc tách bụi.
THAM KHẢO ĐỊA CHỈ ONLINE MUA ĐẤT TRỒNG SEN ĐÁ TRÊN SHOPEE VÀ LAZADA
Đối với đa số các loài Sedum, nhân giống từ cành là cách đơn giản nhất. Giâm cành vào mùa xuân, khi cây đang trong thời kỳ sinh trưởng tích cực. Chọn và cắt rời một cành khỏe mạnh khỏi cây mẹ. Để vết cắt khô và hình thành mô sẹo trong vài ngày trước khi đặt nó vào hỗn hợp đất thoát nước tốt. Tưới ít nước giữ ẩm giá thể cho đến khi cành giâm ra rễ.
Đối với các loài Sedum có thân bò mỏng manh như Sedum vảy cá (Sedum makinoi) bạn nên ươm ngay vào giá thể. Hoặc Sedum vàng (Sedum japonicum), Sedum hoa hồng (Sedum dasyphyllum) nếu tách bụi sẽ đảm bảo tỉ lệ sống cao hơn.
Nhiều loài Sedum có lá to, mọng thì có thể tách lá để ươm, ví dụ Đá vàng – Golden Sedum (Sedum adolphi “Lime Gold”). Chọn những chiếc lá khỏe mạnh, xoay nhẹ nhàng để chiếc lá tách khỏi cây. Đặt lá trên hỗn hợp đất thoát nước tốt và giữ cho đất hơi ẩm. Những chiếc lá sẽ bén rễ tốt sau khoảng 2 đến 3 tuần, cùng những mầm cây hình thành ở gốc.
Note: Ở nhiều nơi khí hậu thích hợp, Sedum sẽ ra hoa, kết quả và cho hạt giống. Bạn có thể thu hoạch hạt giống và ươm hạt để nhân được thật nhiều Sedum cùng lúc.
(Nguồn: worldofsucculents.com)
XEM THÊM: CHĂM SÓC SEN ĐÁ ĐƠN GIẢN CHO NGƯỜI MỚI CHƠI
